Ticaret Bakanlığı’nın, tüketici haklarını korumak, düzmece ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçmek, taşınmaz ticaretinde kayıt dışılığı önlemek gayesiyle ilan platformlarında uygulayacağı “doğrulanmış ilan” düzenlemesi yarın prestijiyle başlıyor.
Düzenleme kapsamında Bakanlıkça kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), bu tarihte devreye alınacak ve yılbaşından itibaren zarurî olarak emlak ticaretinde uygulanacak.
Böylelikle, platformlardaki emlak ilanları, taşınmaz sahibi, bu kişinin birinci ve ikinci derece hısımları yahut eşi tarafından verilebilecek ya da taşınmaz sahibince yetkilendirilen emlak işletmesince sunulabilecek.
Sistemle taşınmaz sahibi, emlak işletmesini e-Devlet’te oluşturulan ekrandan yetkilendirecek, bu ekrandan ilana mevzu taşınmazı, yetki vermek istediği emlak işletmesini ve müddetini belirleyerek sürecini tamamlayabilecek.
20 bin emlakçı yetki dokümanı için müracaat etti
Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, emlakçıların, yarın uygulamaya alınacak olan doğrulanmış ilan düzenlemesi için gerekli hazırlıkları tamamladığını bildirdi.
Taylan, konutta “doğrulanmış ilan” düzenlemesine yönelik değerlendirmede bulundu. Bölüm temsilcileri olarak uygulamayı desteklediklerini belirten Taylan, elektronik ilan doğrulama sisteminin 15 Eylül’de uygulanmaya başlayacağını lakin düzenlemenin 1 Ocak 2025’e kadar mecburî olmayacağını tabir etti.
Emlakçılar olarak gerekli çalışmaları yaptıklarına işaret eden Taylan, “Türkiye’nin dört bir yanında bulunan odalarımız, komitelerimiz, Ticaret Bakanlığına bağlı gruplarımız gerekli açıklama ve kamu spotlarıyla sürece dair hem tüketicileri hem de esnafımızı bilgilendirdi. Hasebiyle emlak ofislerimiz mevzu hakkında gereğince bilgiye sahip ve düzenlemeyi uygulamak için hazır” değerlendirmesinde bulundu.
Taylan, 1 Ocak 2025’e kadar düzenlemedeki eksiklerin tespit edileceğine dikkati çekerek, bu süreçte de tüketicilerin ve esnafın teknik bakımdan zorlandığı tarafların Bakanlıkça inceleneceğini söyledi. Taylan, yeni yılda, doğrulanmış ilan uygulamasında oluşabilecek eksikliklerin giderilerek, düzenlemenin büsbütün mecburî hale getirileceğini söz etti.
Emlak sitelerinin de gerekli altyapı çalışmalarını yaptığını belirten Taylan, “Bazı emlak ilan portalları bu düzenlemenin müşteri kaybına yol açacağını düşünüyorlar lakin herkes bu düzenlemeyi uygulamak zorunda. Bakanlığın çok önemli yaptırımları olacak. Benim aldığım bilgide de bütün emlak portalları altyapısını hazırladı” diye konuştu.
Taylan, düzenlemeyle yetki dokümanı olmayan emlakçıların, emlak portalları üzerinden ilan veremeyeceğini anımsatarak şunları kaydetti:
“Şu an 70 bin seviyesinde Bakanlıktan yetki evrakı almış emlakçımız var, 20 bin emlak ofisi de yetki evrakı almak için müracaat etti. Hasebiyle beklentimiz yıl sonuna kadar yetki evrakı almış emlakçı sayısının 90 bin seviyesine ulaşması tarafında. Son vakitlerde eğitimlere iştirak ve müracaata da baktığımızda bu işin çok hızlandığını görüyoruz. Süratli bir biçimde emlakçılarımız yetki evrakı almak için uğraş veriyorlar.”
10 soruda “doğrulanmış ilan” düzenlemesi
Söz konusu düzenlemeye ait merak edilen 10 soru ve 10 yanıt şöyle:
Doğrulanmış ilan nedir, hangi gayeyle uygulanacak?
Vatandaşlar, e-Devlet üzerinde kendisine ilişkin gayrimenkulü seçerek, açılacak pencereden emlakçısını yetkilendirecek, emlakçılar da aldıkları yetkiyle emlak portallarına ilan girebilecek. Kelam konusu ilanlar “doğrulanmış ilan” olarak yayımlanacak. Yeni uygulamada, sitelere gayrimenkul ilanı verilmesi süreci resmiyete dökülecek. Düzenleme, tüketici mağduriyetinin engellenmesi, düzmece ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi gayesiyle uygulanacak. Ayrıyeten, yetki evrakı olmayan emlakçıların ilan vermeleri engellenerek, kayıt dışı emlakçılıkla da uğraş edilecek.
Doğrulanmış ilan düzenlemesine ne vakit geçilecek ve kontrolü kim tarafından yapılacak?
İlan platformlarınca, yetki doğrulama uygulamasına ait teknik çalışmalar 15 Eylül’e kadar tamamlanacak ve sistem, bu tarihten itibaren devreye alınacak. Uygulama, 1 Ocak 2025’ten itibaren büsbütün başlayacak ve bu tarihten sonra yetki doğrulaması yapılmadan emlak portalları üzerinden ilan verilemeyecek. Kelam konusu düzenlemenin kontrolü de Ticaret Bakanlığınca gerçekleştirilecek.
Emlakçıların düzenlemeye ahenk sürecinde neler yapmaları gerekiyor?
Emlak işletmelerinin, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi’nde (EİDS) yetki doğrulamasının devreye alınması sonrasında ilan verirken sorun yaşamamaları ve idari yaptırıma maruz kalmamaları için yetki evrakı alması gerekecek.
EİDS ve emlak yetki dokümanı nedir?
EİDS, elektronik platformlarda ilan yoluyla taşınmaz pazarlayan kişinin kimlik bilgileri ile ilana husus taşınmazı pazarlama yetkisinin olup olmadığının doğrulanabildiği sistemdir. Emlak yetki dokümanı ise şahısların taşınmaz ticareti yapabilmesine resmi olarak imkan sağlayan, ticaret vilayet müdürlüklerince verilen evraktır. Kelam konusu doküman, şahısların emlak ofisi açmaya dair mesleksel yeterliliğe sahip olduklarının delili niteliğindedir.
Aynı taşınmaza ait kaç emlakçı yetkilendirilebilecek?
Aynı taşınmaza ait, birden fazla emlak işletmesinin yetkilendirilmesi mümkün olacak. İlan platformlarında birebir taşınmaza ait diğer ilan bulunması durumunda, başka ilana ilişkin fiyat bilgilerini içeren kısa yollara yahut linklere yer verilecek.
Kiralık taşınmaz ilanlarının da doğrulanması zarurî olacak mı?
EİDS yetki doğrulama uygulaması hem satılık hem de kiralık taşınmaz ilanları için zarurî olacak. Günlük kiralık taşınmazlarla şimdi kat irtifakı tesis edilmemiş konut projeleri, Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı ile Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım İştiraki konut projeleri, gecekondu vasfındaki taşınmazlar üzere rastgele bir sebeple tapusu bulunmayan taşınmazlar uygulamaya dahil olmayacak. Ayrıyeten, tapusu bulunmayan taşınmazlara ait ilanlar, platformlarda yer alabilecek fakat bu taşınmazlara ait ilanların girişinde, taşınmazın tapu kaydının olmadığına ait bir işaretleme yapılacak ve bu durum ilanda da belirtilecek.
Vatandaşlar, emlakçı yetkilendirmeden kendi ilanlarını emlak portalları üzerinden yayınlayabilecek mi?
Kişi, kendisi ve birinci derece akrabası, eşi, annesi, babası ve çocuklarının da üzerine olan emlakla ilgili ilanı doğrulanmış olarak yayınlayabilecek.
Yetkilendirme sonrasında, verilen yetkinin iptali mümkün olacak mı?
e-Devlet yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibi tarafından verilen yetkinin iptali mümkün olacak lakin yetkilendirmenin iptali halinde ilan otomatik olarak yayımdan kalkmayacak.
Yetkilendirilmiş emlakçının, konut üzerindeki yetki müddeti ne kadar olacak?
Yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibince yapılacak yetkilendirmenin müddeti minimum 3 ay olacak, müddet taşınmaz sahibi tarafından birebir ekrandan uzatılabilecek.
Doğrulanmış ilan, otomotiv bölümünde de geçerli olacak mı?
Düzenleme birinci etapta emlak bölümündeki ilanlarda uygulanacak. Lakin ilerleyen süreçte otomotiv satışlarında da doğrulanmış ilan düzenlemesine geçilecek.